Wisselende kwaliteit op Fringe Festival Edinburgh

Het Fringe festival in Edinburgh bestaat sinds 1947. Mijn laatste bezoek dateert van een jaar of veertien geleden. Sindsdien is het festival nog groter geworden. Er zijn maar liefst 3500 verschillende producties te zien. Soms is het briljant, soms is het ruk. Dat komt ook doordat allerlei gezelschappen zich kunnen aanmelden en wanneer ze genoeg huur betalen voor een zaaltje terecht kunnen in Edinburgh. Het is moeilijk kiezen uit het enorme aanbod. We waren vier dagen in Edinburgh en zagen zes shows. Vier voorstellingen hebben we uitgelicht. Het festivalgevoel in de historische stad is overal voelbaar door veel straatoptredens met overal veel mensen en veel sfeer. 

Vanessa Mitchell is een standupper uit Australië van midden veertig. Haar Teardrops on my dildo iis heerlijk. Mitchell is aangenaam grof en zeer innemend. Vloeken doet ze gelukkig niet maar haar vrijzinnige seksuele moraal is goed voor een uiterst vermakelijk uurtje intieme stand up. Ze vertelt haar arts dat ze het afgelopen jaar acht verschillende bedpartners had en het soms ook met pompoenen doet. Een kennis van haar zelfs met candybars. Dat klinkt nogal idioot, maar als zij het vertelt is komisch, net als de teleurstelling die haar overvalt als ze merkt dat haar net aangeschafte vibrator eerst nog vier uur oplaadtijd nodig heeft. Mitchell amuseert met vunzige, platte grappen die eigenlijk toch niet plat zijn. Dat is een kunst.

Ik hou van mensen, maar ik vertrouw ze niet zegt hij aan het begin. Simon Wiesenthal is een soloperformance van de bijna tachtig jarige Amerikaanse acteur Christopher C Gibbs, geschreven door Tom Dugan. We zien Wiesenthal in zijn Weense kantoortje in 2003 vlak voordat hij definitief stopt met het jagen op nazi’s waarmee hij wereldfaam vergaarde. De soms schrijnende maar ook wel komische tekst is best boeiend, ook door de zelfspot. Ik ben een soort James Bond alleen rijd ik geen Aston Martin maar een Peugeot. De trucs die Wiesenthal gebruikt om mensen op te sporen zijn mooi, zijn energie en volharding zijn bewonderenswaardig. Ontroerend is het briefje van de zestienjarige Albert die zijn dood tegemoet gaat. De acteur doet zijn best maar de nogal eendimensionale speelstijl maakt deze voorstelling wat saai, er had met iets meer inventieve regie meer ingezeten.

Brook Tate was een jehova’s getuige maar werd op 23-jarige leeftijd verstoten omdat hij homo is. Hij raakt daardoor verdwaald in een oceaan waar hij Jonas de Walvis ontmoet met wie hij vriendschap sluit. Dat is belangrijk voor hem want verstoten Jehova’s raken contact met familie en vrienden helemaal kwijt. Beetje bij beetje vindt Tate zijn gevoel voor eigenwaarde terug in een prachtig persoonlijk verhaal waarbij Tate mooi wordt begeleid door een vijftal muzikanten. De setting van Birthmarked is en popconcert maar er zijn veel dialogen en beeldende elementen die de voorstelling zeer afwisselend maken. Brooks zang leunt een beetje op Bowie maar hij heeft toch ook met name in de gesproken teksten een persoonlijker stijl waarmee hij de bezoekers inpalmt. Hij betrekt het publiek nadrukkelijk zijn verhaal onder meer door een man op rij twee een stukje uit de bijbel te laten lezen. Tate is grappig is maar ook ontroerend als hij naar het einde steeds persoonlijker wordt. De zaal is dan doodstil. Samen met zijn band werkt hij vervolgens toe naar een feestelijke climax met uitbundige, verrassende verkleedpartijen en het beschilderen van zijn gezicht. Hoogst originele, zeer gave productie.

Seven Fingers (foto bovenin) uit Montreal is een oudgediende in het genre nouveau cirque een cross-over tussen circus, theater en dans In  Dual Reality zijn die theatrale elementen spaarzaam en dat is jammer. Het publiek krijgt een rood of blauw polsbandje om en zit op verschillende tribunes. De spelers zijn gekleurd in rood of blauw. Twee kampen dus die elkaar bevechten maar uiteindelijk ook verbroederen. Een mierzoet, vooral klef concept dat afbreuk doet aan de status van Seven Fingers. Maar als je dat wegdenkt -en dat kan prima- is Dual Reality vooral een spectaculaire show door de fraaie trucs en de stijlvolle dans.