Veel geheimen in beklemmend muziektheater

Het publiek kijkt naar een sober, doeltreffend decor: een eettafel met stoelen, daarachter een vrieskist en helemaal links twee eenpersoonsbedden en een hangend touw. Het interieur van een boerderij. Dan komt er aarzelend iemand binnen, een jonge man in een zwart pak. Hij treft niemand en als hij dan maar op een stoel gaat zitten, zich afvragend of hij er wel goed aan heeft gedaan hierheen te gaan, komt er een vrouw binnen: ‘Mag ik weten wat u in mijn huis doet?’

Het is Tom, die is afgereisd naar het ouderlijk huis van zijn overleden vriend, een boerderij ver weg van de grote stad. Daar wonen moeder Agathe en haar andere zoon Francis. Morgen zal de begrafenis plaatsvinden. Moeder weet niet dat haar zoon homoseksueel was. Broer Francis maakt Tom meteen duidelijk dat dat zo moet blijven. Een vrouwelijke collega met wie de overledene ooit op de foto stond, moet zelfs zijn vriendin komen spelen. Tussen Tom en Francis heerst meteen een enorme spanning. Francis maakt Tom bang, Tom ziet in Francis trekken van zijn overleden geliefde terug. Francis heeft al eerder extreem geweld niet geschuwd, krijgt Tom ook vrij snel te horen. Als die zogenaamde vriendin uiteindelijk langskomt, heeft ook zij op haar beurt weer een verrassing voor Tom. Het is de droevige conclusie die je als kijker kunt trekken: niets is wat het lijkt, niemand is eerlijk tegen elkaar, de wereld is te vol van geheimen en heeft te weinig liefde. Waarom kunnen deze mensen toch niet gewoon samen treuren om de dood van hun kind, broer, geliefde? Waarom is Francis zo gemeen? Is hij gefrustreerd omdat hij voor zijn gevoel vastzit op de boerderij, zijn moeder niet in de steek kan laten, of omdat hij eenzaam is, wordt gemeden door het hele dorp? Waarom vlucht Tom niet zo snel mogelijk terug naar zijn leven in de grote stad als assistent-artdirector bij een reclamebureau? Je gunt het verhaal een vijfde personage dat de hoofdrolspelers nader tot elkaar kan brengen, dat het ijs kan breken en de lucht kan klaren. Maar zo werkt het niet, veel blijft onbenoemd, ongezegd en dát maakt juist indruk op de kijker. Als er dan af en toe iets komisch wordt gezegd, zoals Agathes tirade over pastasalade, werkt dat, heel even, als een fijne ontlading.

Regisseur Albert Lubbers zorgde weer voor een mooie cast. Johannes Wirix-Speetjens (Tom), Chiem Vreeken (Francis), Oda Spelbos (Agathe) en Dilan Yurdakul (Ellen) vormen een geweldig kwartet. Met name Oda Spelbos zet schitterend een vrouw neer die zich met de moed der wanhoop door het leven slaat, hard en kwetsbaar, bewust onwetend, maar ondertussen ziet en voelt ze veel. De volmaakt op het verhaal aansluitende muzikale begeleiding is in handen van het vijfkoppige ensemble Black Pencil. Ze staan met hun bijzondere instrumentarium boven het decor op een rijtje recht tegenover het publiek en hebben zo ook hun rol in het geheel. 

De Frans-Canadese toneelschrijver Michel Marc Bouchard schreef dit liefdesdrama vol narigheid en geweld in 2011. Hij won er meerdere prijzen mee. Dat het stuk inmiddels meer dan vijfendertig keer vertaald en opgevoerd is, komt ook door de verfilming van acteur-regisseur Xavier Dolan in 2013.