Sterke uitvoering van moderne klassieker

‘Eerst verliezen we ons kind, dan ons zelf en dan elkaar.’ De man spreekt met deze woorden een compacte samenvatiing uit van wat er is gebeurd. De vrouw is verbitterd. Ze blijft zwelgen in het verdriet om de dood van haar zoontje, tien jaar geleden. Het rouwproces zorgde voor verwijdering van haar man. Hij verliet haar en bouwde een nieuw leven op. De twee ontmoeten elkaar voor het eerst sinds negen jaar.

Gif van Lot Vekemans is misschien wel de grootste Nederlandse toneelhit ooit met meer dan negentig verschillende ensceneringen. Het is vertaald in vijftien talen, gespeeld in 21 landen waaronder China waar het stuk door de één-kind-politiek een extra dimensie kreeg. De eerste Nederlandse opvoering werd in 2009 geregisseerd door Johan Simons bij NT Gent met Elsie de Brauw en Steven Van Watermeulen. Vreemd genoeg is die voorstelling in Nederland niet zo heel erg veel te zien geweest. Korthals Stuurman produceert nu een nieuwe versie met toneelkanonnen als Carine Crutzen en Stefan de Walle in een regie van Johan Doesburg.

De vrouw organiseerde hun ontmoeting, waarschijnlijk in de hoop de man terug te krijgen, wat een illusie blijkt als hij haar vertelt over zijn nieuwe vrouw met wie hij in Frankrijk een gelukkig leven leidt en opnieuw vader wordt. Het cliché dat vrouwen altijd over gevoelens willen praten en dat mannen dat niet kunnen, dringt zich aanvankelijk op, maar gaandeweg blijkt dit geenszins het geval te zijn. Hij is zelfs bezig aan een boek over zijn leven wat de vrouw bijkans tot razernij drijft. Dat de man zich ook gevoelig toont blijkt op verschillende momenten en als hij na weer een cynische uitval van zijn ex-vrouw uitbarst in emoties is dat ontroerend. Ook is er een prachtige scène waarin hij It must be so zingt, een lied van Leonard Bernstein.

Gif is een voorbeeldige toneelavond. Mooi dat een moderne klassieker opnieuw zo'n sterke uitvoering krijgt. Regisseur Johan Doesburg zorgt met kleine subtiliteiten voor lichtheid in de zware thematiek. Het verhaal toont op fraaie wijze de contrasten tussen de man en vrouw die naarmate de avond vordert minder groot zijn dan aanvankelijk lijkt. De man denkt ook dagelijks aan zijn verlies. Beiden rouwen op hun geheel eigen manier. Wat deze voorstelling vooral sterk maakt, is dat tekst en spel nergens melodramatisch worden. Crutzen en De Walle spelen hun rollen technisch zeer verfijnd en uiterst beheerst. Mooi vond ik ook dat mijn sympathie soms uitging naar de vrouw en dan weer naar de man. De man creëerde voor zichzelf een nieuw perspectief. Dat het leven van de vrouw lijkt stil te staan, maakt haar verdriet extra tragisch.