Ontroering en humor in Falsettos

Met Falsettos heeft producent OpusOne weer een pareltje gecreëerd met muziek van hoog niveau en een ijzersterke cast. Ondanks de dertigjarige leeftijd van het stuk zijn de thema’s nog steeds actueel. De worsteling van een samengesteld gezin en het lef om te kiezen voor de liefde gaat gepaard met humor en ontroering.

De autobiografische musical van William Finn ging in 1992 op Broadway in première en speelt zich af in New York aan het begin van de jaren tachtig. De voorstelling draait om een joods, samengesteld gezin, bestaande uit Marvin (William Spaaij), zijn ex-vrouw Trina (Rosalie de Jong), hun zoon Jason (Milan van Lipzig) en Marvins nieuwe vriend Whizzer (Job Greuter). Als vrij snel Trina en Marvins psychiater (Ad Knippels) verliefd worden, is de ingewikkelde platonische vijfhoeksverhouding compleet. Vanaf minuut één word je op toegankelijke wijze dit complex lijkende verhaal ingezogen, niet in de laatste plaats door de goede regie en vertaling van Koen van Dijk.

De voorstelling is doorgecomponeerd -alles wordt dus gezongen- met verschillende muziektempo’s en -stijlen die je niet vaak samen in het theater hoort, maar een erg sterke toevoeging aan dit theaterstuk zijn. Vooral in de eerste akte ligt het verteltempo hoog, waardoor sommige gebeurtenissen wel érg snel de revue passeren en je een logische opbouw mist, zoals bij de groei van de liefde tussen Trina en psychiater Mendel. Tegelijkertijd zorgt de snelheid ervoor dat de aandacht geen moment verslapt.

Het grootste deel van de eerste akte draait om de struggles van Marvin in de liefde, zowel voor Whizzer als voor zijn zoon. Het is een spel van aantrekken en afstoten. Vlak nadat Marvin zich eindelijk overgeeft aan de liefde, slaat het noodlot echter toe als Whizzer ongeneeslijk ziek wordt en uiteindelijk overlijdt aan een dan nog onbekende ziekte. De in de tweede akte op het toneel verschenen lesbische buurvrouwen van Marvin – arts Charlotte (een krachtige Danique Graanoogst) en een met zelfgemaakte hapjes strooiende Cordelia (Julia Herfst) – blijken close vrienden van het homostel te zijn en worden liefdevol opgenomen in de samengestelde familie.

Door de heerlijke humor wordt het stuk niet te zwaar. Toch grijpt het je gaandeweg wel degelijk naar de keel, onder meer door de viering van Jasons bar mitswa in het ziekenhuis en het door Greuter intens vertolkte Je moet toch ooit sterven. Zo maken zowel de personages als het publiek in ruim twee uur een rollercoaster van emoties door.