De impact van seksueel misbruik

‘Deze patat stinkt, er kleven giftige herinneringen aan’ zegt het meisje. Zij en haar neef hebben hun oom uitgenodigd in een snackbar. Ze hebben hem lang niet gezien. De twee adoloescenten, fraai gespeeld door Yamill Jones en Manouk Pluis, willen per se niet naast hun oom zitten. Daardoor ontstaat er een grappige maar ook pijnlijke stoelendans, gevolgd door ongemakkelijke stiltes.

Het is duidelijk dat oom niet voor de gezelligheid is uitgenodigd. De jongen en het meisje, wiens namen niet genoemd worden, willen hun oom confronteren met het seksueel misbruik dat zijn overleden echtgenote pleegde. Omdat ze niet goed weten waar te beginnen bestellen ze eerst iets te eten, maar als de friet op tafel staat krijgen ze geen hap door hun keel. 

Tante misbruikte de kinderen als haar man eten ging halen in dezelfde snackbar waar het drietal zich bevindt. Het decor is eenvoudig maar effectief. De serveerster, gespeeld door Roos Bottinga, brengt door haar spel en zang lucht en humor in de voorstelling. Een mooie regiekeuze van Timothy de Gilde (Game over, Bromance) die Snackbar trefzeker en subtiel ensceneerde. Hoewel oom niet wil horen wat zijn vrouw allemaal heeft gedaan wordt het hem flink duidelijk gemaakt. De jongen vertelt dat het knuffelen door tante overging in aanraken, strelen en wrijven. Het meisje vult aan dat tante ook wilde dat de kinderen elkaar aanraakten waarbij de vrouw toekeek. Toen de zieke geest van tante bedacht dat de kinderen elkaar onder haar toezicht moesten ontmaagden gaven haar neefje en nichtje hun grenzen aan.

In plaats van medeleven te tonen speelt oom, overtuigend gespeeld door Michiel Nooter, de victim blaming kaart. De sullige, rouwende en alcoholistische oom zegt dat tante een uitzonderlijke affectie voor de kinderen had en dat zij maar wat graag steeds terug bleven komen. Het meisje legt haar oom haarfijn uit waarom. Een knap staaltje werk van Magne van de Berg die de tekst schreef. Het meisje vertelt haar oom dat ze óók bang was om iets te missen, om niet terug te mogen komen. En wat had ze moeten zeggen thuis? Dat wist ze niet en durfde ze niet. En ze voegt er aan toe: ‘voor liefde doe je alles’.

De neef vraagt aan zijn oom of hij een wegkijker is. De vraag stellen is hem beantwoorden. Oom houdt vol dat hij van niets wist maar zegt uiteindelijk, na lang aandringen, dat hij zich wel kan voorstellen dat het gebeurd is. Mooi dat er gekozen is voor een vrouwelijke pleger want daar horen en lees je weinig over maar het komt wel degelijk voor. De voorstelling stemt tot nadenken. Ben je even schuldig als de dader als je wegkijkt? Een van de liedjes heet toepasselijk Look away, een lief en melodieus nummer, maar wel met pittige inhoud.

Het misbruik wordt expliciet benoemd, er worden geen eufemismen gebruikt. Dat is gedurfd en pittige kost voor jonge adolescenten maar het zien van deze 12+ theatervoorstelling, die ook voor scholen wordt gespeeld, kan er voor zorgen dat jongeren hun verhaal gaan doen bij iemand die zij vertrouwen. Want dat seksueel misbruik veel impact heeft maakt Snackbar ook duidelijk. De jongen kan zich moeilijk binden aan anderen. Het meisje heeft besloten om psychologie te gaan studeren. Ze wil de mens en zijn gedrag beter begrijpen. Zijn er slechte mensen of zijn er mensen met slecht gedrag?