Hans Kesting speelt nieuwe solo
Op 1 juni gaat Wie heeft mijn vader vermoord in première in Amsterdam. Het wordt een solo van Hans Kesting waarvoor regisseur Ivo van Hove de bewerking maakt van het gelijknamige boek van de Franse schrijver Édouard Louis. Margriet Prinssen sprak in maart met Hans Kesting.
Toneelschuurproducties bracht in januari met groot succes Weg met Eddy Bellegueule in regie van Eline Arbo, ook naar een boek van Louis. Wie heeft mijn vader vermoord is volgens Kesting ‘een door woede gedreven aangrijpende liefdesbetuiging van een zoon aan zijn afgetakelde vader en een uitzonderlijke aanklacht tegen de Franse staat. ‘Het wordt een vrij sobere voorstelling. Ik kan mij heel goed identificeren met de hoofpersoon van het autobiografische boek, waarin Louis beschrijft hoe hij op zijn 27ste terugkeert naar het ouderlijk huis en terugkijkt op zijn jeugd. ‘Ik herkende je niet’, is de eerste zin van het boek. Zijn vader is, amper vijftig, fysiek en mentaal een wrak.” Louis is opgegroeid in de troosteloze omgeving van Noord-Frankrijk waar zijn vader in de zware industrie werkte tot hij in de ziektewet raakte omdat zijn rug kapot was.
Wanhopig normaal willen zijn
Kesting: “Het is een aangrijpend verhaal over een gevoelige, homoseksuele jongen die opgroeit in een milieu waarin hij door iedereen – ouders, familie, vrienden – wordt uitgestoten, en tegelijk is het een politiek verhaal, een aanklacht tegen het neoliberalisme van Macron en zijn voorgangers. Louis schetst een genadeloos beeld van het milieu waarin hij is opgegroeid: een coming-of-age verhaal over een jongen die wanhopig probeert om erbij te horen, om ‘normaal’ te worden gevonden. Zijn vader is een werkloze alcoholist, zijn moeder veel te jong moeder geworden en niet opgewassen tegen de hardheid van de omgeving en de agressie van haar man. Uiteindelijk kiest ze eieren voor haar geld en verlaat ze haar echtgenoot, maar dan is Louis allang het huis uit.” Als ik hem een bruut noem, schudt Kesting zijn hoofd: “Het is absoluut een liefdevol portret van die vader. Hij neemt het hem niet kwalijk; hij beschrijft heel overtuigend hoe zijn vader een slachtoffer is van zijn omgeving: een man aan de onderkant van de samenleving, in een troosteloze omgeving, zonder geld en zonder perspectief. Roken en televisiekijken is het enige tijdverdrijf. En hij is, net als alle anderen in de buurt, gevangen in een bepaald beeld van mannelijkheid, van agressie, stoer doen, geen zwakte mogen tonen.”
(tekst gaat door onder de foto)
Totale eenzaamheid
Zelf komt Kesting ook uit een eenvoudig milieu, al is het niet te vergelijken met de armoede en troosteloosheid van dat van Louis: “Ik ben ook niet zo gepest als jongetje als Louis die heel tenger was en meisjesachtig, dat kan je van mij niet zeggen. Maar ik herken wel die totale eenzaamheid van het besef – als jongen van acht al – dat je anders bent dan de anderen, dat er iets is waarvoor je je heel erg moet schamen. Ik heb mijn ouders pas op mijn 22ste verteld dat ik homo ben – al die jaren heb ik me onveilig gevoeld, heb ik me geschaamd. Uiteindelijk is die horde in één nacht genomen maar al die jaren van angst en schaamte vormen je. Ik zag in die tijd ook nooit twee mannen die zoenden of het leuk hadden samen, dat bestond eenvoudig niet. In The velvet rage (2019) wordt de psychologische impact van het opgroeien als homo in een masculiene wereld heel mooi beschreven. Voor mij is dat waardoor ik me heel goed kan identificeren met het verhaal van Louis: die eenzaamheid, het gevoel van ‘iets anders willen’ en de passie van het theater, dat zijn drie essentiële ingrediënten die ons allebei gevormd hebben.”
Vermoord door het systeem
Louis is een megaster inmiddels. Zijn boeken zijn bestellers, ook vanwege de intelligente manier waarop Louis het persoonlijke en het politieke verbindt. Kesting: “Louis laat niet alleen zien dat zijn vader kapot wordt gemaakt maar ook hoe hij als fabrieksarbeider constant vernederd wordt door de heersende klasse. Met bezuinigingen op uitkeringen, waardoor hij – ondanks die kapotte rug – straten moet gaan vegen. Het maakt je woedend en verdrietig tegelijk. Ik denk, ik hoop dat het hier wat beter is dan in Frankrijk, in elk geval het arme noordoosten van Frankrijk, maar ook in Nederland wordt steeds moeilijker gedaan over de sociale voorzieningen die zijn opgebouwd. De gezondheidszorg het gesol met bejaarden, de beschuldigingen van fraude over de kindertoeslag waar mensen aan kapot zijn gegaan. Louis laat zien hoe zijn vader eigenlijk vermoord is door het systeem. Het is een tekst zonder veel dialogen en in zijn bewerking gebruikt Ivo ook korte fragmenten uit Weg met Eddy Bellegueule, waarin Louis het heeft over zijn jeugdjaren. Ik zal waarschijnlijk in de huid kruipen van zowel de zoon als de vader. Het wordt spannend. Je begint als acteur telkens weer helemaal opnieuw.”
De beste voorstellingen van Hans Kesting volgens Hans Kesting
1. Vertraagd Afscheid, Toneelgroep Amsterdam, 1998, een autobiografische voorstelling die ik samen met Joop Admiraal bedacht en speelde.
2. Angels in America, 2008.
3. Richard III, 2015.
Dit is een verkorte versie van het verhaal dat Margriet Prinssen maakte voor het laatst verschenen nummer van Scènes dat verscheen op 27 maart.
