Vera Mann: ‘Onbegrijpelijk dat Sweeney Todd niet honderd keer is te zien’
Vera Mann leeft voor het theater en is veel meer dan musical. Actrice, zangeres, pianiste, kleine zelfstandige, belangenbehartiger, kritisch en uitgesproken. De Vlaamse Nederlandse kreeg voor haar rol in Sweeney Todd haar vierde Musical Award. De komende maanden toert ze met de bejubelde horrormusical door het land. Tekst Ruud Buurman | Foto’s Janita Sassen
‘Ik zat een tijdje geleden naar dat programma van Paul Witteman te kijken. Ik viel midden in een item over Leonard Bernstein en West Side Story. Ik citeer Witteman: ‘Hij schreef schitterende concerten, was een groot dirigent ..., dus waarom dan musical?’ Het woord ‘musical’ kwam met een bijna smalende klemtoon op de u – músical – uit zijn mond. Músical, gátver. Dat dedain van mensen van dat statuur, dat stuit me zó tegen de borst. Ik denk dat iedereen zo langzamerhand wel doordrongen is van de moeilijkheidsgraad van het genre, van de veelzijdigheid die ervoor nodig is en de scholing op gebied van zingen en acteren. Maar niks hoor, in een programma over de ‘hogere kunsten’, wordt het genre weer weggezet en afgezworen: ‘Jeetje, groot componist en dirigent verláágde zich ooit tot een musical.’
Sweeney Todd Dolblij is Vera Mann dat ze met Stephen Sondheims musical Sweeney Todd, in haar ogen een van de allerbeste musicals ooit gemaakt, aankomend seizoen in heel Nederland kan spelen. Want heel Nederland moet dit humoristische horrorverhaal van de bloeddorstige barbier van Fleet Street volgens haar hebben gezien. In de zomer van 2016 stond de productie van Opus One, met René van Kooten, Marjolein Teepen, Eil van der Meer en haarzelf in de hoofdrollen, vijf weken in het meestal uitverkochte Amsterdamse Zonnehuis. De musical kreeg karrenvrachten sterren in de recensies, Vera kreeg voor haar rol de Conny Stuart Musical Award, (haar vierde) voor beste vrouwelijke hoofdrol. ‘Ik heb voor deze rol weer zanglessen genomen. Want zo hoog als in deze musical had ik lang niet gezongen. Dus moest ik er even ‘met de dweil doorheen’.’ ‘Toen ik hoorde dat we 42 keer zijn geboekt de komende maanden, dacht ik: oké, leuk, maar eigenlijk vind ik het onbegrijpelijk dat het niet honderd keer is te zien. Waarom hebben ‘maar’ 42 theaters ons geboekt? Is het aanbod te groot? Ik blader vaak door theaterbrochures en dan zie ik een enorme lijst cabaret, heel veel muziek, weinig toneel en twee of drie musicals. Sweeney Todd is een zogenaamd ‘doorgecomponeerde’ musical, er is geen gesproken tekst, soms zijn de melodielijnen ingewikkeld. Schrikt dat een groot publiek af? Of denken de theaterprogrammeurs: ach, iedereen heeft de film toch gezien? Nou ja, kennelijk zijn vier- en vijfsterrenrecensies en de musical awards voor zowel mij als Marjolein Teepen (beste vrouwelijke bijrol) nog niet voldoende.’
Armetierig spelniveau ‘Ik hoor weleens dat ik ‘moeilijk ben om mee te werken’. Dat herken ik helemaal niet. Ik ken altijd mijn rol, kom altijd op tijd, ik speel alles vol overgave en passie. Ik lééf voor een theaterstuk, of het nou een musical is of een toneelstuk als Nieuw Geld, dat ik vorig seizoen speelde met Victor Löw, Peter van Bokhorst en de jonge acteur Ruben de Goede. Misschien heb ik inmiddels zo veel ervaring en weet ik zelf zo goed hoe ik iets moet spelen en zingen, dat ik een ‘bedreiging’ ben voor producent of regisseur? Geen idee. Ik zie nagenoeg alles wat ertoe doet en wat ik wil zien van elke podiumkunstvorm. Dat geeft recht van spreken. Ik zit weleens naar een musical te kijken en dan valt me het armetierige spelniveau op. Het is een geldkwestie, ik weet het heus wel. Voor een musical staat tegenwoordig maar vier weken repetitietijd en dan hup, het toneel op. Aan het zingen mankeert meestal weinig.’
Acteursbelangen ‘Ik was erg onder de indruk van Billy Elliot in het Circustheater. Dus toen dat al na nauwelijks een jaar stopte, nam ik twee vrienden mee naar een van de laatste voorstellingen. Het was ontluisterend. Er was geen enkele magie meer! Ik voelde dat er op het toneel geen passie meer was. Het was zielloos, lamgeslagen. Ik wist dat er tweespalt was in de cast, dat de salarissen en arbeidsomstandigheden van de ensembleleden slecht waren. Dat is overigens een probleem in veel grote musicals. Een aantal van hen was naar de rechter gestapt, maar anderen durfden dat niet, uit angst voor de macht van de producers.Ik heb, vanuit mijn positie in de acteursbelangenvereniging ACT, al eens geprobeerd een musicaltak van de grond te tillen, speciaal voor de ensemblemensen. Die worden onderbetaald en misbruikt. Ik heb tientallen mensen uitgenodigd voor een bijeenkomst. Er kwam niemand..’
Waarom je Vera in ST móét zien Uit het juryrapport: ‘Met een kraakheldere dictie en ongekend goede zangstem, neemt Vera Mann je moeiteloos mee in de zeer ingewikkelde melodielijnen van Stephen Sondheim. Tegelijkertijd weet zij met een weergaloos gevoel voor timing en humor ook voor de (brood)nodige lucht en relativering in deze voorstelling te zorgen. De jury is diep onder de indruk.’
Mann o man! Geboorte: 28 september 1963, Genk, Studie: Herman Teirlinck Instituut, Antwerpen. Debuut: 1987 in My Fair Lady (ensemble), Musicals o.a.: Les Misérables, My Fair Lady (hoofdrol), Joe, Peter Pan, West Side Story, Evita, Diana, In de schaduw van Brel, Passion, Mama Mia!, Cats, Into the woods, Dik Trom, Hartsvrienden, Sweeney Todd. Toneel o.a.: Little Voice, Twee op de wip, Duet for One, Nieuw Geld. Tv: Baantjer, Hartslag, Wet & Waan, Idool (VTM), Wie is de Mol? Vera Mann scoorde in 1993 een megahit met Nog één kans, de titelsong van de tv-serie Vrouwenvleugel.Prijzen: Pall Mall Exportprijs 1991, John Kraaijkamp Musical Award voor Diana (2002), In de schaduw van Brel (2004), Passion (2005), Sweeney Todd (2017). Vlaamse Musical Award voor Passion (2005) en Mamma Mia! (2006)
