Verslag Festival Boulevard 2: Gnaffel, Schippers & van Gught/Het Filiaal, NT Jong en Jan Martens
Mijn tweede dag in Den Bosch was gevuld met vier voorstellingen waarvan drie jeugdvoorstellingen voor verschillende leeftijdsgroepen. Samen met het experiment van Jan Martens dat ik ’s avonds in de Verkadefabriek zag, was dit wederom een dag met zeer uiteenlopende theaterproducties.
Schippers & van Gught/Het Filiaal – Molman (9+) ****
In een park niet ver van de Sint Jan, staat een zeecontainer waarboven een huif is gespannen. Ik beklim de ladder en stap op drie meter hoogte de container binnen waar ik meteen naar beneden wordt geleid totdat ik vlak voor het piepkleine speelvlak zit. Als de container vol is, dooft het licht en opeens staat een man vlak voor ons met een looplamp. Hij ziet er verwilderd uit, zonderling en ook een beetje eng. Hij leeft onder de grond omdat niemand hem daar kwaad kan doen. Omdat hij zich daar veilig voelt. Hij weet heel goed hoe je mensen bang kan maken en kan daar angstaanjagend over verhalen. Maar beetje bij beetje komen we meer over zijn verleden te weten en blijkt hij een gevoelig en kwetsbaar mens te zijn. Hij hunkert naar licht en is naarstig op zoek naar liefde en aandacht. ‘Je wilt dat iemand jou mist, maar je bent bang dat niemand jou mist.’ Acteur Ron van Lente maakt van Molman een zinderende performance. De poëtische tekst van Hanneke Paauwe over angst, eenzaamheid en twijfel bevat mooie, maar ook complexe zinnen en dat lijkt me soms wat pittig als je negen bent. Regisseur Jellie Schippers zorgde dan ook voor enkele luchtige momenten met onder meer een kwisje over mollen met als beloning een heerlijk doosje maden. De roep om af te rekenen met angstcultuur en de intense schreeuw om aandacht die Van Lente met veel bezieling en goed gedoseerde pathos vertolkt in deze intieme ruimte kan je echter nauwelijks ontgaan.
StorybasedMedia & Gnaffel – Freddy en de worstenkoning (4+)**
Ondanks het fraaie zomerweer stroomt de tent op de Parade in Den Bosch vrijdagmiddag direct helemaal vol voor Freddy en de worstenkoning, een voorstelling die Gnaffel maakt in samenwerking met Story Based Media. Gnaffel is het befaamde gezelschap dat theater met poppen maakt onder artistieke leiding van Elout Hol die in 2013 nog de Gouden Krekel won. Kenmerkend voor Gnaffel zijn de fraaie manshoge poppen in voorstellingen die aanzetten tot fantaseren. Freddy en de worstenkoning is echter een verhaal dat maar weinig prikkelt. Slagersdochter Bibi ontfermt zich over het zwervershondje, maar een hond in een slagerij ligt niet zo voor de hand. Het verhaal heeft een origineel uitgangspunt, maar de voorstelling is nogal slap en heeft een hoge mate van voorspelbaarheid. Er zijn aardige visuele vondsten en het spel van Hol en Mark Haayema is prachtig. Het hondje Freddie is leuk, maar de overige poppen zijn minder fascinerend dan wat we gewend zijn van Gnaffel.
NT Jong – Mona (10+) ****
Mama is overleden bij een ongeluk en papa heeft een nieuwe vriendin. Mona neemt zich voor om haar mama te noemen, maar maakt natuurlijk voor zich zelf een groot onderscheid. Ze heeft een klein broertje maar die begrijpt niets. Mona wil altijd vrolijk zijn, want daarmee kun je ook andere mensen gelukkig maken. Het breekt je hart als je een elfjarig meisje een uur lang hoort vertellen hoezeer zij de verantwoordelijkheid neemt om het nieuwe gezin harmonieus te laten functioneren. Natuurlijk is het ook herkenbaar. We kennen allemaal wel van die vroegwijze kinderen die voor hun ouders denken en doen, maar het verhaal van Mona, geschreven door Griet op de Beeck op basis van haar succesroman Kom hier dat ik u kus, is zo goed en zo aansprekend verteld dat het al snel onder je huid kruipt. Hoe vaak realiseren we ons hoe zeer kinderen dikwijls een loodzware taak op hun nek nemen. En hoe hen dat beïnvloedt. Dat alles maakt Mona zeer invoelbaar. De voorstelling wordt beurtelings gespeeld door Ilja van Zanten en Hannah Hentenaar die ik zag. Bij aanvang staat ze al erg -maar ook weer niet te- zelfverzekerd op de speelvloer. Het jonge meisje lijkt een volleerd actrice. Ze speelt met de zaal in de manier waarop ze ons aankijkt en haar pauzes laat vallen. Haar dictie is uitstekend. Regisseur Alexandra Broeder is gespecialiseerd in het werken met kinderen en levert hier een enorme prestatie, maar ook voor Hannah past louter bewondering.
Jan Martens – The Common people ***
De succesvolle Vlaamse choreograaf Jan Martens onderneemt met The Common People een sociaal experiment met twintig ontmoetingen tussen twee mensen op het toneel die elkaar niet kennen. De veertig deelnemers hebben twee uur voor aanvang van de voorstelling een eenvoudig script gekregen. Als voorbereiding heeft elke deelnemer drie keer een workshop gevolgd van drie uur. De scripts zijn gebaseerd op intimiteit en aanraking. Elke scène duurt enkele minuten. Soms betasten mensen alleen elkaar, maar er zijn ook scènes waarin mensen op elkaar gaan liggen en samen over de speelvloer rollen. In een andere ruimte liggen de telefoons van de deelnemers met pincode zodat je in hun privé-levens kunt bladeren. Het is een hartverwarmend gezicht om twee mensen tegen over elkaar geplaatst te zien die elkaar voorzichtig, maar soms ook onstuimig verkennen. The Common People als kijkervaring is onderhoudend en soms ook ontroerend. Het is aangenaam dat je in en uit kan lopen, naar de bar of naar de ruimte waar de telefoontjes liggen. Natuurlijk roept het veel vragen op. Vooral over hoe mensen met elkaar communiceren in een tijd waarin veel contacten digitaal en vluchtig zijn. Wat is de motivatie van deelnemers? Het doet je nog weer eens beseffen hoezeer technologie ons leven beheerst en hoe akelig dat soms voelt.Dat is geen nieuw inzicht natuurlijk, maar The Common People laat je dat wel heel erg duidelijk voelen.
Gezien op 5 augustus. Mona is nog t/m 8 augustus te zien op Festival Boulevard en maakt een tournee t/m 16 april. Molman is t/m 10 augustus in Den Bosch en daarna nog in Utrecht en Breda te zien. The Common People is in 2017 nog te zien in Amsterdam en Rotterdam. Foto Molman: Judith Zwikker