Ploeteren tot het einde in opwindende performance

Het leven is een rituele dans die zich vrijwel voortdurend afspeelt op een hellend vlak. We zien tien mensen dansen tot ze er bij neervallen. Sommigen blijven overeind, maar velen struikelen of zijn voortijdig uitgeput. Rondom deze metafoor bouwde regisseur en artistiek leider Guy Weizman zijn voorstelling Carrousel, de eerste voorstelling van het compleet vernieuwde Noord Nederlands Toneel, waarin Club Guy & Roni een fors aandeel heeft.

Het openingsbeeld is spectaculair. Op een grote steil oplopende wand die bijna het hele decor vormt, klauteren mensen naar boven om even later weer naar beneden te donderen. Opeens zijn er op dat hellende vlak prachtige projecties van dansende paren, gemaakt door het succesvolle Groningse collectief Werc. Het is een fraai beeld dat extra glans krijgt door het zes musici tellende combo dat bovenop de wand in het decor staat te musiceren. De jazzy popmuziek van Mátyás Wettl, gespeeld door K[h]AOS, een ensemble van Asko/Schönberg, klinkt soms ook wat klassiekerig en stuwt voortdurend de actie op.

We zien vijf koppels dansen in een eeuwige wedstrijd die van luchtig maar vilein commentaar wordt voorzien door Master of Ceremony Igor Podsiadly. Weizman vroeg de Vlaamse Bernard Dewulf om een script te schrijven op basis van het filmscenario van They shoot horses don't they. Dewulf maakte er een associatief, poëtisch geheel van, waarbij sommige teksten zeer tot de verbeelding spreken, vooral in de tweede helft. De koppels voeren gesprekken die vooral bestaan uit filosofisch getinte uitspraken. Van een verhaal is geen sprake.

Waarom kijken we zo graag naar het lijden van andere mensen is de centrale vraag die Weizman zich te deze voorstelling stelt. Het antwoord is onhelder, maar Carrousel laat wel zien dat het leven een keiharde wedloop is in een verkilde en steeds meer voyeuristisch ingestelde maatschappij. We zien acteurs dansen en dansers acteren. Dat valt niet altijd mee, maar is soms ook grappig, bijvoorbeeld in het geval van Fabian Jansen die met zijn grote lijf op aandoenlijke wijze zijn best doet het dansen vol te houden tot het bittere einde. Prachtig is het moment waarop Nadia Amin een lied zingt in het Arabisch smaakvol begeleid op cello en klarinet. Als de dansvloer gaat draaien wordt de strijd grimmiger met fraaie choreografieën. Beeldschoon is het moment waarop de musici op het draaiende plateau staan en een gedragen nummer spelen waarin accordeon, sax en viool de boventoon voeren. 

Het duurt even tot je deze voorstelling kunt lezen. Het is erg fijn om naar zeventien mensen op het toneel te kijken die een theatrale performance verzorgen waarin dans, tekst, beweging en muziek volkomen gelijkwaardig aan elkaar zijn. Carrousel is geen toneel, geen dansvoorstelling, geen concert, maar alles tegelijk. Jammer is wel dat de voorstelling je niet bij de kladden grijpt omdat het geheel enigszins afstandelijk blijft. Maar dat wordt in ruime mate gecompenseerd doordat er voortdurend iets gebeurt op het toneel en sommige teksten je direct aan het denken zetten. Het maakt nieuwsgierig naar wat Weizman nog meer in petto heeft als artistiek leider van een spannend gezelschap dat nog wel het woord toneel in de naam heeft, maar gretig zoekt naar nieuwe hybride vormen.

Foto's: Andreas J Etter

Te zien t/m 27 mei