Ontroerend stuk met excellerende Blankers

Anne Wil Blankers excelleert als grootmoeder ‘Omie’. Haar kleinzoon (Daniel Cornelisse) woont dicht bij haar kunstgalerie waar volgens hem nooit écht goede kunst hing. De nood komt aan de man als dochter Ellen (Lies Visschedijk) te horen krijgt dat de galerie van Gladys zal moeten sluiten. Vergeetachtige Omie kwijnt weg in haar appartement. Ze verstaat niemand meer en verward brengt Gladys haar laatste jaren door.

Galerie Waverley is een toneeltekst van de Amerikaan Kenneth Logan, die in 2014 de film Manchester by the Sea schreef en regisseerde. Het verhaal speelt zich af aan tafel bij grootmoeder en haar familie. De tekst is vlot vertaald door Daniel Cornelissen die ook meespeelt als kleinzoon Daniel.

Wat begint als een grappig samenzijn aan tafel bij Ellen, eindigt in een hartverscheurend schaakspel tegen de tijd. Haar familie lijdt onder Gladys’ ziekte. Hun stress en het verdriet zijn voor het publiek tot op de achterste rij te voelen. In een veelzeggend moment roept Omie: “Ik ga naar huis en maak mijzelf dood”. Ze is in een staat van totale verwarring en paniek, omdat ze niet begrijpt waarom de sfeer zo grimmig is. Voorafgaand aan haar kreet ontstond er ruzie naar aanleiding van haar doof – en vergeetachtigheid. Juist op dit soort momenten wordt duidelijk hoe schrijnend de ziekte voor de hele familie is, zowel voor grootmoeder zelf als haar (klein)kind. Ellen is zichtbaar aangedaan door het achteruitgaan van haar moeder. Haar stress en verdriet zetten zich om in woede jegens moeder en zoon.

Gedurende de hele voorstelling blijft de cast aanwezig op het podium. Zo krijgt het publiek een kijkje in hun bezigheden wanneer zij even niet aan het woord zijn. Zo staat bijvoorbeeld Ellen de afwas te doen, en is schoonzoon een boek aan het lezen als Gladys met Daniël in gesprek is. Dit creëert een prettige sfeer die ondergetekende dicht bij de familie brengt. Dat wordt versterkt door het doorbreken van de vierde wand. Zo nu en dan spreekt Daniel het publiek toe, waardoor hij zorgt voor soepele overgangen in het stuk.

Logan is er in geslaagd bijna twee jaar in een show van zo’n anderhalf uur te stoppen zonder ingewikkelde tijdsprongen. Dat maakt dat het verhaal van Gladys nog harder binnenkomt. Decor en licht spelen een belangrijke rol. Het podium verduistert op zware momenten, en naarmate het stuk vordert verdwijnen de aan het plafond hangende kozijnen en deuren. Aan het einde, als Gladys duidelijk totaal de weg kwijt is, is het podium nagenoeg leeg. Een sterk, alleszeggend slot van een ontroerende voorstelling waar ik geen minuut van had willen missen.