Fantastisch programma vol verrassingen

Als in een pubquiz Paul McCartney het onderwerp is, dan is de speler die tegenover Yorick van Norden zit bij voorbaat kansloos. Hij kent en speelt alle liedjes van de meest creatieve Beatle van voor naar achter en kan alle levensfeitjes die er over McCartney zijn geschreven moeiteloos oplepelen. Nu heeft hij ook nog consciëntieus de platenkast van McCartney bestudeerd, en daarover een buitengewoon vermakelijk programma gemaakt.

Bij dat programma hoort ook het binnenkort te verschijnen boek De platenkast van Paul McCartney, dat bij elke Beatles-fan in de boekenkast dient te staan. Of beter nog, bij alle muziekliefhebbers, want de muziekliefde van McCartney is ongelooflijk breed. Hij heeft misschien bij sommigen het imago van de lieve zachte balladschrijver (John Lennon sneerde eens in een onhebbelijke bui: ‘The only thing you did was Yesterday’) , maar zijn muzikale liefde, zo maakt Van Norden in zijn programma duidelijk, schiet werkelijk alle kanten op. Van de Afro-beat van Fela Kuti,  experimentele jazz, Bach en ballroom-muziek tot Americana, Motown, psychedelische rock en folk. McCartney is een muzikale omnivoor.

Er bestaat een persfoto van McCartney voor zijn gigantische platenkast in zijn huis in Londen. Van Norden heeft die foto microscopisch bestudeerd en heeft zelfs nauwelijks leesbare titels op de hoesrug weten te ontcijferen door als een muzikale Sherlock Holmes puzzelstukjes bij elkaar te vegen. En over al die puzzelstukjes kan hij zeer smakelijk vertellen, waarbij het ook heel plezierig persoonlijk kan worden. Bijvoorbeeld over zijn urenlange ontmoeting met John – The Lovin’ Spoonful – Sebastian en hoe het was om, na een crowdfunding actie om het aanzienlijke bedrag bij elkaar te krijgen, een plaat op te nemen in de befaamde Abbey Road Studios.

Samen met de begaafde gitarist-toetsenist Maarten Kooijman stroopt Van Norden de platenkast van zijn held af en legt hij de wortels bloot van alle muziek waar McCartney door is beïnvloed. De percussie wordt van achter de mengtafel door geluidtechnicus Guido Nieuwdorp geregeld en dat klinkt soms wat al te mechanisch, maar het toetsen- en snarenwerk van de twee podiummannen is geweldig.

Ze openen met een blokje jeugdinvloed: lekkere, simpele drie-akkoorden-muziek van Eddie Cochran, Buddy Holly en The Every Brothers. In de samenzang van Don en Phil Everly (en later in het programma als Simon & Garfunkel, en natuurlijk als Lennon en McCartney) klinken Van Norden en Kooijman heel gaaf. Als Van Norden solo zingt, klinkt het soms wat al te netjes, een beetje te braaf, net iets te veel Haarlem. Wat minder koorknaap en en wat meer Birthday-geluid van McCartney zou wel fijn zijn.

Maar dat is een minuscuul smetje op een fantastisch programma vol verrassingen. We kennen natuurlijk wel de link tussen de vooroorlogse standards, waar McCartney’s vader dol op was, en nummers als Honey Pie en When I’m sixty four, terwijl de liefde voor de bijzondere klankexperimenten van Stockhausen duidelijk te horen is in Tomorrow never knows. Maar ook voor deze recenserende Beatles-fan was het nieuw dat er een lijntje bestaat tussen There’s a place en West Side Story, dat flarden van Kathy’s Waltz van Dave Brubeck terugkomen in All my loving, en dat er een verband bestaat tussen de free jazz van saxofonist Albert Ayler en All you need is love. En zo vertelt Van Norden er vrolijk op los en zorgen de muzikale ‘bewijsstukken’ voor een muziekhistorisch leerzaam en ontspannen nostalgisch concert.

Tussen de nummers van McCartney, James Taylor, Neil Young, Bob Dylan en Leonard Cohen zingt Van Norden ook een aantal klasse nummers van hemzelf, waaronder Welcome back (een poppy variant op Ons Dorp) en het lieflijk toeristische Another day in London Town (jawel twee titels van McCartney bij elkaar). Het werd in Lisse zo aangenaam met het publiek dat Van Norden zijn geplande 2 x 45 minuten ruimschoots overschreed. Daarom werd de uitsmijter God only knows van The Beach Boys, dat McCartney het mooiste popnummer vindt en hem inspireerde tot Here, the and everywhere, overgeslagen. Die extra minuten hadden er best nog wel bij gekund, zeker omdat er veel te vertellen valt over de relatie tussen Brian Wilson en Paul McCartney. Daar gaat het langste hoofdstuk in het Platenkast-boek over.