Cast van Bedrog vlnr: Justus van Dillen, Jessie Wilms en Matthijs IJgosse

Bedrog om angst te bezweren

Justus van Dillen speelt Pinter bij Theatergroep Suburbia. Over bedrog, verraad én het belang van repertoire. De afgelopen jaren zag ik Justus van Dillen in Judas, Geen paniek! en in Smekelingen. Daarnaast is hij vaak op televisie te zien, onder meer in Centraal Medisch Centrum en in jeugdvoorstellingen van NTjong.

'Ik zeg altijd vooral ja tegen een voorstelling op basis van mensen, hun wereldbeeld en loyaliteit naar de tekst'. Zo ook toen regisseur Olivier Diepenhorst hem vroeg voor Bedrog. 'Olivier wilde graag werken met acteurs die hij al goed kende, waardoor er meteen onderling vertrouwen is om samen deze tekst aan te pakken.' Harold Pinter (1930-2008) staat te boek als van de aartsvaders van het moderne toneel waarin absurdisme en vooral vervreemding een grote rol speelt. Zijn stukken met veel pauzes en korte zinnen waarbij tussen de regels van alles is uit te zoeken, worden nog altijd wereldwijd veelvuldig op de planken gebracht.

 Justus van Dillen, Jessie Wilms en Matthijs IJgosseNiet alleen zwaar en somber

Bedrog (1978) is een van Pinters bekendste stukken, in ons land de laatste vijftien jaar gespeeld door onder meer Toneelgroep Amsterdam, De Paardenkathedraal en Toneelspelersgezelschap Stan. Oppervlakkig bekeken is het een relatiedrama over een klassieke driehoeksverhouding, waarin Emma haar echtgenoot Robert zeven jaar lang bedriegt met zijn beste vriend Jerry, maar daaronder gaat het over verraad, verlatingsangst en bovenal hoe zelfbedrog zelfs herinneringen inkleuren. 'De titel Bedrog is eigenlijk te eenduidig. In het Engels betekent Betrayal ook verraad, en veel meer dan het bedrog van Jerry met Roberts vrouw gaat het stuk over hoe beide mannen verraad plegen aan hun vriendschap en zichzelf. Ze doen voor elkaar net alsof ze niets weten, maar in werkelijkheid weten ze constant meer dan de ander denkt. Hierbij speelt de structuur van het stuk een cruciale rol: het stuk begint bij het einde en eindigt bij het begin waardoor ook het publiek vanaf het begin meer weet dan de personages. Het geeft het stuk ook een dramatische ironie en lichtheid, want het is zeker niet alleen maar zwaar en somber.'

Openheid

Doorgaans wordt het stuk gespeeld door acteurs die zo oud zijn als de personages aan het begin van de voorstelling, midden veertigers. Olivier Diepenhorst kiest opzettelijk voor de dertigers van het eind van de voorstelling. 'Wij zitten nu alle vier op een punt in ons leven waarop we net alle schaapjes op het droge hebben. We hebben een richting gekozen en het gaat goed. We hebben allemaal een relatie, kopen huizen, krijgen ons eerste kind. Maar je weet ook dat nog altijd tweederde van alle huwelijken strandt. We kunnen allemaal verliefd worden op een ander. Dit stuk nu spelen, is een manier om die angst te bezweren, dat taboe in je hoofd zes weken in het repetitielokaal uit te pluizen. Juist daarom willen we dit stuk zo graag nu brengen, onze generatie een spiegel voorhouden.' Harold Pinter had tijdens zijn rumoerige huwelijk met actrice Vivien Merchant zelf jarenlang een relatie met presentatrice Joan Bakewell. Deze driehoeksverhouding duurde zeven jaar en leidde tot het schrijven van dit stuk. Echt bedrog heeft Van Dillen zelf niet meegemaakt. 'Gelukkig niet. Hoe moeilijk het soms ook is, ik gooi in een relatie ook al mijn ellende op tafel. Alleen door open te zijn, door over alles te praten, ontdek je niet alleen waar de eigen grenzen liggen, maar ook die van een ander.'

Bedrog door Theatergroep Suburbia is te zien van 2 april t/m 23 mei. 

 

Meer weten

Genre: