Actuele Kersentuin bij Toneelgroep Maastricht
Regissuer Michel Sluysmans is dol op Tsjechov omdat hij ‘personages creëert die je buurman kunnen zijn.’ Toneelgroep Maastricht speelt nu De kersentuin, zijn laatste en beste stuk. Anniek Pheifer is Ljoebov en Jeroen Spitzenberger speelt Lopachin.
Jibbe Willems heeft het beroemde stuk op een fraaie manier van hedendaagse maatschappelijke context voorzien, aldus Pheifer. ‘Het klimaat kreeg een plek en Jasja, oorspronkelijk huisbediende, is hier de personal assistent van landgoedeigenaar Ljoebov. Willems nam ook de vrijheid om Ljoebovs grote verdriet anders vorm te geven. In het origineel is haar zoon verdronken, maar in deze versie is dat een dochter die begraven ligt op het landgoed. Voor Ljoebov een extra argument om de Kersentuin niet op te geven. Zij is een vrouw die alles aangrijpt om niet te vallen. Als actrice zou ze het gaan maken in New York, maar die beloofde film is nooit gedraaid. Ze komt terug naar de Kersentuin omdat het geld op is en kan haar assistent niet eens betalen. Uiteindelijk krijgt ze een rolletje in een soap en maakt ze zichzelf wijs dat televisie de toekomst heeft.’
Spitzenberger speelde ooit bij het Onafhankelijk Toneel De Woudduivel en Ivanov, vroeg werk van Tsjechov:. "Hij is zo goed in het beschrijven van mensen, precies wat Michel zegt: het gaat over mensen die we allemaal kennen, die je tante of je buurman kunnen zijn. Jibbe Willems heeft het script gemoderniseerd maar die karakters borduren voort op eigenschappen die mensen al eeuwenlang hebben, zoals opportunisme en egoïsme. Elke generatie moet daar zelf weer achter komen. Het zijn altijd weer uitingsvormen van nu die geworteld zijn in de observaties van Tsjechov.’
Pheifer geniet van De kersentuin, ook als ze geen tekst heeft. 'Ik denk elke avond: “Goed zo Anja!” Naar haar moet iedereen luisteren. Zij is het meest verstandige en zij heeft oog voor het klimaat.’ Haar activisme is aantrekkelijk omdat ze niet doorslaat in een militante houding. Maar dat zou ook niet passend zijn in een Tsjechov, waarbij het toch altijd gaat om veranderingen en de moeite die mensen daarmee hebben. Als het om klassiek repertoire gaat heb ik een enorme voorkeur voor Tsjechov. Die staat bij mij op eenzame hoogte. Ik ervaar het als geschiedenisles.’ Hoe zou je die les dan typeren? ‘Goede vraag, daar moet ik over nadenken.’ Dan snel: ‘Luister naar elkaar, ja dat is het. Luister naar elkaar. Wees niet te stellig. De grootste wereldproblemen ontstaan door stelligheid, niet kunnen loslaten en uit angst voor verandering.’
