4

Jaar van de kreeft ontroert door allesverzengende, onhaalbare liefde

Te zien t/m: 

30-11-2017

Het boek van Hugo Claus uit 1972 werd door velen afgedaan als een pulproman die hij vervuld van wraakgevoelens schreef na zijn relatie met Kitty Courbois, jarenlang een van de boegbeelden van Toneelgroep Amsterdam.

Bij binnenkomst in de zaal zien we direct tientallen sekspoppen hangen boven het speelvlak en ik herinner mij meteen de standbeelden uit In ongenade, de vorige Amsterdamse regie van Luk Perceval uit 2011. Die waren veel smaakvoller, maar de sekspoppen hebben uiteraard alles te maken met de problematische, vooral op lichamelijkheid gebaseerde liefde tussen de man en de vrouw.

Gijs Scholten van Aschat en Maria Kraakman spelen het stel met een adembenemende inzet. Kraakman beweegt schitterend -eenvoudig mooie choreografie van Ted Stoffer- en is vaak zeer verleidelijk. Scholten is zowel stoer als aandoenlijk. Wat begint als een kortstondige overspelige liefde groeit uit tot een obsessieve verhouding. Zij is prachtig, maar labiel en onberekenbaar. Hij is zelfverzekerd en wil haar tegen elke prijs veroveren. De vele seksscènes zijn mooi om te zien maar altijd ongemakkelijk.  De vrouw en de man tonen met een enorme gretigheid hoe graag ze elkaar willen maar bereiken het gewenste genot niet.

Wat me het meest trof was de verzengende liefde van de man die zich uit in een allesoverheersende wil om haar te kunnen dienen en haar te bezitten. Je voelt voortdurend dat dit nooit gaat lukken. Het maakt deze heftige voorstelling tragisch en onontkoombaar.  Jeroen van Veen speelt fraaie pianomuziek die veelal minmal is, maar soms ook een beetje de romantische kant op gaat, maar gelukkig nooit te veel.

Hoe dierlijk mannen kunnen zijn en hoe begrijpelijk wij mannen dat kunnen vinden, wordt in deze enscenering van Het jaar van de kreeft op indringende wijze duidelijk. Hij zal nooit gelukkig zijn met haar, maar hij blijft het tegen beter weten in proberen. Dat is schrijnend en ontroerend.

Het jaar van de kreeft, Toneelgroep Amsterdam, te zien t/m 30-11-2017

Foto: Sanne Peper

Meer weten

Genre: