Omslagpunt in het Nederlands theater?

Het Nederlands Theaterfestival (TF) vindt plaats in Amsterdam van 3 t/m 13 september. Een jury selecteert de beste voorstellingen van het afgelopen seizoen die opnieuw te zien zijn aan het begin van een nieuw seizoen. Dat is belangrijk. Immers, theater is vluchtig. TF wil een uitstalkast zijn van het beste wat het toneel te bieden heeft. Dat is met de keuze van dit jaar wederom goed gelukt. De keuze laat ook zien dat het Nederlandse theater steeds meer reageert op wat er speelt in de samenleving. 

Naast de officiële selectie, heeft TF een uitgebreid randprogramma met debatten en talkshows. Ook zijn er specials: voorstellingen die om uiteenlopende reden te zien zijn. Zo zijn Ludwig van Steef de Jong en MEN. de mening herzien van BOG geprogrammeerd omdat zij kans maken op de BNG Prijs voor jonge theatermakers. Opvallend binnen deze specials is Micha Wertheim voor zichzelf. Cabaret op een door toneel gedomineerd festival? Een interessante keuze die recht doet aan het hoogwaardig cabaret dat ons land kent en waar toneelliefhebbers ten onrechte nogal eens de neus voor ophalen. In de jury-selectie zit ook Door de bank genomen van de Verleiders, een voorstelling die misschien meer cabaret dan toneel is, maar die vraag wordt overschaduwd door de inhoud waarin auteur George van Houts korte metten maakt met de boevenpraktijken van bankpersoneel. Al eerder in Scènes betiteld als historische theatergebeurtenis.

Ook Nobody home, een totaal andere, maar niet minder indringende voorstelling met schrijnende èn komische verhalen over vluchtelingen van Daria Bukvić is daar een ijzersterk voorbeeld van. Zeer terecht geselecteerd door de jury. Stand up of toneel? Ook hier overstemt de snoeiharde, confronterende inhoud de vraag over vorm. Deze voorstellingen geven aan hoe spannend deze tijd is en ook hoe het Nederlandse theater steeds meer en met succes reageert op wat er in de hedendaagse samenleving aan de hand is. Zou het Nederlandse theater, waarin komend seizoen beduidend minder Tsjechov en Shakespeare te zien is, op een keerpunt staan? Het is een interessante vraag die in de vele debatten tijdens het komende festival ongetwijfeld regelmatig aan de orde zal komen. 

De jury-selectie van Theaterfestival 2015 Grote Zaal: Medea - Toneelgroep Amsterdam, Genesis - het Nationale Toneel, De Verleiders: door de bank genomen - Bos Theaterproducties, Gavrilo Princip - De Warme Winkel, The Fountainhead - Toneelgroep Amsterdam. Kleine Zaal: Nobody Home - Daria Bukvic , Horror - Jakop Ahlbom - tevens favoriet van de Wijkjury 2015, Angels in America - Toneelgroep Oostpool, Kunsthart - mugmetdegoudentand en Een bruid in de morgen – TA2 / Frascati Producties. Locatietheater: Mansholt van Stichting Jan Vos. Zie hier het complete programma

Theatermarathon Genesis en Zie de mens waren afgelopen seizoen opvallende marathonvoorstellingen. Ola Mafalaani, die TF opent met een toespraak in De Staat van Theater, regisseert komend seizoen Borgen, een nu al spraakmakende marathon. TF stelt een marathon samen van drie verschillende voorstellingen omlijst met live interviews. U ziet Horror van Jakop Ahlbom, Ochtendzee van Meral Polat en Kunsthart van mugmetdegoudentand. Een prachtpalet van zeer uiteenlopende producties, waarbij Kunsthart met de geniale monoloog van Mark Rutte, fabelachtig gespeeld dor Guy Clemens, tot een onmiskenbaar hoogtepunt van het afgelopen seizoen hoort. Naast deze fraaie voorstellingen interviewt Hans Smit, radiopresentator Opium op 4, Halina Reijn. En hij ontvangt drie generaties Louis en Theo d’Or winnaars. Met hen gaat hij in gesprek over het belang van deze prijs en hoe het toneelspelen in Nederland door de jaren heen is veranderd. De theatermarathon vindt plaats op zondag 6 september in de Stadsschouwburg en Theater Bellevue in Amsterdam.

Op de bovenste foto van Raymond van Olphen: Pierre Bokma in De Verleiders. Daaronder een foto van Casper Koster met een scène uit Nobody home.

Tekst: Jos Schuring

Meer weten

Genre: